گزارشگر ویژه سازمان ملل:
دامنه تحریم ایران بسیار گسترده وسنگین است
خبرگزاری نام: گزارشگر ویژه سازمان ملل اظهار داشت: دامنه تحریم هایی که در سال ۲۰۱۸ ضد ایران اعمال شد، بسیار گسترده و سنگین است. این اقدامات بر اقتصاد ایران تأثیر گذاشته و تورم را تشدید کرده است.
به گزارش خبرگزاری نام به نقل از مهر، «آلنا دوهان» گزارشگر ویژه سازمان ملل در بازگشت از ایران می گوید که اقدامات آمریکایی مانع ارسال دارو به این کشور می شوند.
آلنا دوهان، از تاریخ ۷ تا ۱۸ ماه مه( ۱۷ تا ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۱)، برای ارزیابی تحریم های آمریکا ضد ایران به این کشور سفر نمود. او نخستین گزارشگر ویژه سازمان ملل است که پس از ۱۷ سال به ایران عزیمت نمود. وی توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل موظف به بررسی تاثیر اقدامات قهری یک جانبه آمریکا در ایران می باشد.
طی دوازده روز بازدید خود از ایران، این متخصص سازمان ملل با مقامات دولتی ایران و همینطور نمایندگان سازمان های جامعه مدنی، کارشناسان بهداشت و موسسات مالی دیدار و ملاقات نمود.
آلنا دوهان در مصاحبه اختصاصی با روزنامه لو پوئن از تاثیرات تحریم های آمریکا سخن می گوید.
سوال: تاثیر واقعی تحریم ها بر ایران چیست؟
تاثیر این تحریم ها در ایران با سایر کشورهای دیگر تحت تحریم که من از آنها بازدید کردم، همچون زیمبابوه یا ونزوئلا، متفاوت بود. برای مثال، ایران دارای یک سیستم بهداشتی و آموزشی نسبتاً توسعه یافته است. بنابراین است که در این حوزه این کشور مانند ونزوئلا متحمل تأثیر بسیار زیاد تحریم ها نشده است. ازسویی ایران از نظر تولید داخلی مواد غذایی هم خودکفا است، بنابراین است که من به عنوان مثال افرادی را در ایران ندیدم که مثلا فقط یک مرتبه در روز غذا بخورند. با این وجود تاثیرات فراوانی را بواسطه تحریم ها بر زندگی ایرانیان، از جهات مختلف مشاهده نمودم.
سوال: تأثیر تحریم ها بر ایرانی ها چگونه است؟
تاثیر اول اقتصادی می باشد، چونکه ایران امکان انجام فعالیت تجاری را ندارد. وضعیت اقتصادی کشور بخصوص برای افراد شاغل در مقوله تجارت خارجی بد شده است. بنابراین، همه کارکنان شرکتهای دارای سرمایه گذاری خارجی تحت تأثیر قرار گرفته اند.
لذا بعضی از صنایع مجبور شده اند تعداد کارکنان خویش را تا ده برابر کمتر کنند. همچون در بخش صنایع دستی که قبلاً محصولات زیادی به خارج از کشور صادر می کرد و ارتباطی به مقوله نفت یا دولت ندارد.
این مشاغل اغلب مشاغل خانوادگی کوچک پنج تا بیست نفری هستند که حالا فقط یک نفر را استخدام می کنند. به همین ترتیب، خیلی از مترجمان شغل خویش را از دست داده اند، چونکه گردشگری در این کشور به همراه تجارت متوقف شده است
سوال: آیا این تحریم ها بر زندگی روزمره ایرانی ها تاثیر گذاشته است؟
بله و من برای شما مثال های مشخصی می زنم. پیش از هر چیز وقتی از زندگی مردم صحبت می نماییم باید این را در نظر بگیریم که خیلی از مردم تحت تأثیر شرایط اقتصادی هستند. ازاین رو فقرا به زیر خط فقر سقوط می کنند. وضعیت خیلی از طبقه متوسط جامعه بدتر شده است.
خیلی از مردم قبلاً از امکانات پرداخت پول به مؤسسات خصوصی برای دریافت خدمات بهداشتی و آموزشی بهتر برای فرزندان خود برخوردار بودند. اما با بدتر شدن وضعیت اقتصادی، دستمزد آنها به حدی کاسته شده است که حالا از خدمات عمومی استفاده می نمایند.
بدلیل این وضعیت، حجم کاری بیمارستان های دولتی به صورت قابل توجهی افزایش پیدا کرده است. شما ده هزار پناهنده اضافی را که روزانه ایران پذیرای آنهاست به این امر اضافه کنید و متوجه خواهید شد که یک فشار باورنکردنی بر بیمارستان ها و سیستم آموزشی ایران تحمیل می گردد، بخصوص که این کشور درآمد جدیدی برای ساخت بیمارستان و استخدام نیرو به دست نمی آورد.
سوال: آیا تحریم ها بر کمک های دولت به مردم تاثیر گذاشته است؟
طبیعتاً از آنجاییکه دولت دیگر قادر به کسب درآمد مانند گذشته نیست، تمام کمک های دولتی که به مردم پرداخت می شود، مانند یارانه غذا، کالاهای ضروری یا دارو، هم اکنون کاسته شده است. این بدان معناست که افرادی که به این کمک ها وابسته هستند، یعنی فقیرترین اقشار مردم، بیشترین صدمه را می بینند.
باید اضافه کرد که بعضی از بیماران مبتلا به بیماری های سخت، امکان دریافت داروهای مجانی از جانب دولت را داشته اند. اما بیماران چون درآمدی ندارند، این داروها را در بازار سیاه باردیگر فروخته اند.
سوال: آیا تورم افسارگسیخته در ایران ناشی از تحریم است یا سوء مدیریت دولت؟
دامنه تحریم هایی که در سال ۲۰۱۸ ضد ایران اعمال شد، بسیار گسترده و سنگین است. این اقدامات بر اقتصاد ایران تأثیر گذاشته و تورم را تشدید کرده است. در هر کشوری تورم همیشه ناشی از مجموعه ای از عناصر است. در ارتباط با ایران، چندین دلیل قابل توجه سبب افزایش این شاخص گردیده است. برای مثال می توانم به همه گیری کووید-۱۹ و ورود ۵.۵ میلیون پناهجوی افغان به ایران اشاره کنم.
همچنین لازم به یادآوری است که تحریم ها از سال ۲۰۱۸ در ایران آغاز نشدند. این کشور موج اول تحریم ها را از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ تجربه کرده است.
من با برخی از اقتصاد دانان، آژانس های سازمان مللی و دولتی صحبت کردم که عناصر مشابهی به من دادند: همینکه کشوری تحت تحریم قرار می گیرد، مشکلاتش بیشتر می شود. ازاین رو اگر از قبل هم مشکلات مدیریتی وجود داشته باشد، آثار و عواقب این تحریم ها وضعیت را بدتر می کند و با اعمال تحریم های بیشتر، تورم بیشتر از پیش احساس می شود.
باز هم می گویم هدف من این نیست که بگویم هر اتفاق بدی که در یک کشور می افتد صرفا به خاطر تحریم است. بلکه هدف من این است که بررسی کنم آیا تحریم ها بر روندهای اقتصادی موجود تاثیر منفی می گذارد یا خیر و می توانم پاسخ دهم که آری.
سوال: دولت ایران می گوید تحریم ها سبب افزایش مرگ و میر در طول همه گیری کووید-۱۹ در ایران شده است. آیا این امر درست است یا صرفاً تبلیغات است؟
بله، تحریم ها سبب مرگ مردم شده است و چندین مورد در گزارش من آمده است. قانع کننده ترین دلیل، عدم دسترسی به دارو است. بله، ایران بیشتر از ۹۰ درصد داروهای خویش را تولید می کند، اما متأسفانه برای این کار احتیاج به تهیه کردن مواد اولیه از خارج است.
این امر مشکل است، چونکه می دانیم که دستیابی به این مواد، پرداخت هزینه و دریافت آنها برای این کشور بسیار دشوار است. بخصوص که کیفیت مواد اولیه همیشه خوب نیست و این مواد بسیار گران هستند.
ساده ترین مثال انسولین است. در ایران افراد دیابتی زیادی وجود دارد و زمانی که در مورد این مشکل در ایران صحبت کردم، به من گفتند که کشور خودش توانسته یک نوعی از محصول استاندارد انسولین را تولید نماید، با این تفاوت که این دارو برخی انواع خاص دیابت را درمان نمی کند، ازاین رو در ایران قابل درمان نیستند. بیماران مبتلا به این بیماری در ایران، جان خویش را از دست می دهند.
من همینطور در ایران با مبتلایان به "بیماری پروانه ای" که گرفتار اپیدرمولیز بولوزا، یک بیماری ژنتیکی پوستی هستند صحبت کردم که با استفاده از پانسمان های مخصوص که دولت از خارج خریداری می کند تحت درمان قرار می گرفتند. این درمان به ۱۰۰۲ بیمار ایرانی این امکان را می داد که با وجود درد غیر قابل تحمل، به زندگی خود ادامه دهند. اما حالا یک سال است که دیگر این بانداژها در ایران قابل دسترس نیست و ۱۵ "بیمار پروانه ای ایرانی" از آن زمان جان خویش را از دست داده اند، در حالیکه میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری معمولاً بیشتر از یک مورد در سال نیست. من با بیماران دیگری که از بیماری های دیگری رنج می برند صحبت کردم و وضعیت به همین منوال است.
ما ارقامی را در مورد تغییر نرخ مرگ و میر در خیلی از گروه بیماری ها جمع آوری کرده ایم. بعنوان مثال مرگ و میر کودکان مبتلا به تالاسمی، نوعی کم خونی ارثی، از ۲۷ تا ۳۲ مورد در سال به ۱۳۲ مورد افزایش پیدا کرده است.
سوال: دولت آمریکا در مورد این مرگ و میرها، این گونه پاسخ می دهد که داروها در فهرست تحریم های واشنگتن نیستند.
متاسفانه این درست نیست. در تئوری، بله، همه اسناد در ارتباط با تحمیل تحریم ها ضد ایران، امکان استثناء بشردوستانه را در مورد مواد غذایی و دارویی می دهد. اما در حقیقت، چنین چیزی رخ نمی دهد و حتی آژانس های سازمان مللی هم نمی توانند کمک های پزشکی لازم را ارائه نمایند.
دلیل نخست این است که اسناد در رابطه با تحمیل تحریم ها، خیلی ساده نگاشته شده اند. بعنوان مثال، کشورهای خارجی و بانکها در صورت دریافت مبالغ از ایران، از نظر نظریه نمی توانند مشمول تحریم های ثانویه ایالات متحده قرار گیرند. بنابراین شما اگر دارو خریداری می کنید بایستی بتوانید از ایران پول دریافت کنید. مشکل این است که همین کشورها و این بانک ها، خودشان نمی خواهند در معرض این تحریم ها قرار بگیرند، حتی اگر فقط در مورد دارو باشد.
دلیل دوم این است که امکان انتقال پول توسط بانک به ایران حتی بنام یک آژانس سازمان ملل متحد یا فعالیت دیپلماتیک، وجود ندارد. اگر پرداخت غیر ممکن باشد، هیچ شرکتی کالایی را به شما نمی فروشد، حتی اگر رسما بحث معافیت در مورد آن مطرح باشد.
نکته سوم اینکه، تحریم ها شرکتهای حمل و نقل ایرانی که مقرر است کالا را تحویل دهند و یا شرکت هایی که باید آنها را بیمه کنند را هم در بر می گیرد که این امر سبب می شود از تحویل محصول حتی اگر هزینه اش پرداخت شده باشد، جلوگیری شود.
این سه مبحث بسیار حساس بوده و استثناهای بشردوستانه را کاملاً غیر کاربردی می سازند. در نهایت برای ارسال کمک های بشردوستانه به ایران، دریافت مجوز از اداره کنترل دارایی های خارجی ایالات متحده (Ofac) ضروریست که فرآیندی بسیار پیچیده و طولانی است و احتیاج به مداخله وکلای متخصص دارد.
سوال: در ایران، افرادی که به دلیل هزینه های بالای زندگی تظاهرات می کنند، بی توجهی دولت را به جای تحریم های آمریکا را عامل ایندامر می دانند. این امر را چطور توضیح می دهید؟
اول از همه، اجازه دهید به شما بگویم که من نمی توانم در مورد تظاهراتی که فراتر از وظایف من است صحبت کنم. حالا می توانم دو نکته را به شما بگویم. نخستین مورد این است که وقتی من در ایران بودم، تظاهرات بعد از کاهش یارانه مواد غذایی اساسی صورت گرفت و من از دولت درباره این تصمیم پرسیدم که محروم ترین اقشار مردم را بیشتر تحت تأثیر قرار می دهد و پاسخی که به من داده شد پاسخی است که در سایر کشورهای تحت تحریم مشاهده کرده ام، یعنی با کاهش درآمد دولت به علت تحریم ها، دولت دیگر قادر به پیگیری برنامه های اجتماعی خود برای مردم نیست.
بنابراین وقتی پول کمتری به دست می آورید، نمی توانید قیمت کالاها را پایین نگه دارید. همینطور برای من توضیح داده شد که بازبینی در سیستم کمک های دولتی امکان عرضه کمک های مستقیم به فقیرترین اقشار مردم را فراهم می آورد.
اما بررسی این امر فراتر از وظایف من است. هدف من از سفر به این کشور پرداختن به مسائل سیاسی نبود، بلکه مشاهده اتفاقات این کشور، بررسی حقایق و انتقال آنها بود.
سوال: به نظر ایالات متحده و متحدانش در خاورمیانه، تحمیل تحریم ها ضد ایران تنها راه وادار کردن ایران به تغییر سیاست در منطقه خواهد بود...
نباید فراموش نماییم که امروزه هیچ تحریمی از جانب شورای امنیت سازمان ملل ضد ایران وجود ندارد. با این وجود، این نهاد تنها مرجعی است که به وضع تحریم ها اختصاص دارد همانگونه که این امر در سال ۲۰۱۰ رخ داد که متعاقبا این تدابیر به طور اساسی با امضای توافق بر سر مبحث هسته ای ایران کاهش پیدا کرد.
همچنین یادآوری می کنم که این ایران نبود که از توافق هسته ای ایران در سال ۲۰۱۸ خارج شد، بلکه ایالات متحده بود که چنین کرد. بعنوان استاد حقوق بین الملل می توانم اضافه کنم که اگر دیگر تحریم هایی از جانب شورای امنیت سازمان ملل وجود نداشته باشد، حقوق بین الملل این امکان را به دولت ها نمی دهد که تحریم های یکجانبه بخصوص در بخش های مالی و بانکی وضع کنند.
به نظر من اگر می خواهید به نتایج مثبت برسید، باید در قالب مقررات بین المللی عمل کنید. شما نمی توانید با در پیش گرفتن مسیر غیر قانونی شکلی را حل کنید و امروز تحمیل خیلی از این تحریم ها، غیرقانونی می باشد.
علاوه بر این، وقتی به عمق این مورد نگاه می کنید، متوجه می شوید که اثربخشی تحریم ها کم است. من شخصاً هیچ نمونه درستی ندیدم که تحریم های یکجانبه نتیجه ای مثبت در یک کشور داشته باشد. حتی مطالعات آکادمیک وجود دارد که نشان داده است تحریم های قانونی شورای امنیت سازمان ملل در دستیابی به هدف مورد نظر چندان مؤثر نبوده است. بنابراین این نهاد سیاست خویش را در این حوزه تغییر داده است.
سوال: نمی ترسید سخنان شما در خدمت تبلیغات جمهوری اسلامی ضد آمریکا باشد؟
من یک کارشناس هستم که برای شورای حقوق بشر سازمان ملل کار می کند. هدف من از سفر به این کشور پرداختن به مسائل سیاسی نبود، بلکه مشاهده اتفاقات در آن و بررسی حقایق و انتقال آنها بود. بنابراین، گزارش اولیه ای که عرضه کردم حاوی هیچ اظهار نظرسیاسی نبود. این گزارش یک ارزیابی از جنبه های قانونی، وضعیت آمار و ارقام و واقعیات موجود همراه با سفارش ها و جمع بندی برای تمامی مخاطبینم بود.
بنابراین، من فکر می کنم ارقام، واقعیات و حقایق بعنوان دلیل و مدرک، مهم هستند. این سازوکار تنها سازوکاری است که می تواند به صیانت از حقوق بشر کمک نماید. باز هم می گویم من کار سیاسی نمی کنم بلکه راستی آزمایی می کنم و ارزیابی های قانونی تهیه می کنم.
منبع: namna.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب