ویروس كرونا بیماری نظام سرمایه داری را نمایان كرد
به گزارش خبرگزاری نام شیوع كرونا جدید در چین سبب ایجاد تاثیرات جدی بر اقتصاد جهان و زنجیره تولید و توزیع در صنایع مختلف شده است و ایرادات نظام جهانی سرمایه داری را در سطوح مختلف خود آشكار كرده است.
سعید نادری - شیوع و گسترش جهانی ویروس كرونای جدید در چین و سراسر جهان نشانه های زیادی از وقوع یك بحران در اقتصاد جهان را نمایان كرده است و زنجیره تولید و توزیع و صنایع مختلف را به شدت تحت تأثیر خود قرار داده است. آلكس كالینیكوس، اقتصاددان و دولتمرد چپ گرا بریتانیایی، طی یادداشتی در روزنامه «سوسیالیست وركر» به ابعاد بحران ناشی از انتشار كرونا در نظام سرمایه داری جهانی پرداخته است.
هنوز هم خیلی زود است كه بگوییم اپیدمی كووید-۱۹ بعنوان آخرین شیوع بیماری های نوع كروناویروس تا چه حد جدی است. هم اكنون تعداد بسیار بیشتری از مردم در نتیجه شیوع این ویروس به نسبت شیوع سارس در سال ۲۰۰۲ - ۲۰۰۳ كشته شده اند. اما آنچه در این میان مسلم است این است كه ویروس كرونا جدید مانند اشعه ایكس عمل كرده و ساختار متغیر اقتصاد جهانی را آشكار می كند. سارس هم همچون كرونا از چین آغاز شد، اما ابعاد اقتصاد چین هم اكنون چهار برابر سال ۲۰۰۲- ۲۰۰۳ است. كرونا هم اكنون دومین اقتصاد بزرگ جهان را فلج كرده است. دولت چین بعد از مدت ها دستور داد كه مردم بعد از تعطیلات سال نو چینی به سر كار خود بازگردند. اما در روز چهارشنبه هفته گذشته میزان تردد در چین در مقایسه با روز پارسال ۸۵ درصد كاهش یافته است. رئیس اتاق بازرگانی اتحادیه اروپا در چین تخمین می زند كه رشد اقتصادی سه ماهه اول سال ۲۰۲۰ در چین به ۲ درصد كاسته می شود. در سه ماهه مشابه سال ۲۰۱۹ نرخ رشد اقتصادی چین ۶.۴ درصد بود. چین بزرگترین صادر كننده جهان و بزرگترین وارد كننده مواد اولیه در جهان است. ازاین رو كاهش رشد اقتصادی این كشور تاثیر جدی و زیادی بر عرضه و تقاضای جهانی كالا و خدمات خواهد گذاشت. تاجران چینی در حال كاهش سفارشات خود برای كالاهایی مختلفی همچون مس و گاز هستند. چین واردات مرغ زنده از ایالات متحده را شروع كرده است تا زنجیره تأمین غذای گوشتی خویش را كه به علت محدودیت های جابه جایی امكان تغذیه و انتقال آنها وجود ندارد را تقویت كند. اما از جانب دیگر شدیدترین صدمه در بخش عرضه به اقتصاد جهان وارد می شود. عروج چین بعنوان بزرگترین اقتصاد تولیدی جهان بخشی از فرایند بازسازماندهی جهانی تولید است. كنسرسیوم ها و شركت های فرا مرزی جهانی، شبكه های تولید جهانی را توسعه داده و از نیروی كار در شرق و جنوب شرقی آسیا استفاده می نمایند. نمونه كلاسیك این گونه كمپانی ها شركت تایوانی فاكس كان (بزرگترین تولیدكننده قطعات كامپیوتری و الكترونیكی جهان) است كه بیشتر از یك میلیون كارگر برای مونتاژ قطعات محصولات اپل در چین را به استخدام خود درآورده است. دولت چین در تلاش است تا اقتصاد خویش را از نظر پیشرفت تكنولوژی ارتقا ببخشد. چین خواستار گسترش فعالیتهای سودمندی چون تحقیق و توسعه است. شركت های فرا مرزی فعالیتهایی از این دست را در كشورهای خود انجام می دهند و چین خواستار انتقال این فرایند به خاك خود است. حالا چین ۳۰ درصد از صادرات جهانی قطعات الكتریكی و الكترونیكی را در اختیار دارد. غول های اقتصادی آسیا، به همراه ایالات متحده، تا حد بسیار زیادی به ماشین آلات و تجهیزات حمل و نقل صادراتی از چین وابسته هستند.
مطابق ادعای روزنامه فایننشال تایمز، استان ووهان كه شیوع كووید-۱۹ از آنجا شروع شده، به قطب تولید و صادرات قطعات و لوازم جانبی خودرو در چین تبدیل گشته است. صادرات قطعات و لوازم جانبی خودرو در چین طی دهه گذشته سه برابر بزرگتر شده، در حالیكه صادرات موتور در همین مدت زمان چهار برابر شده است. هم اكنون تولید صنعتی سراسر جهان در ركود قرار دارد اما صنعت خودرو هم به علت وابستگی به زنجیره های عرضه جهانی در وضعیتی صدمه پذیرتر قرار دارد. یك مقاله نویس فایننشال تایمز هم خاطرنشان كرده است كه دیزل گیت (رسوایی آلایندگی خودرو های فولكس واگن)، آینده نامشخص موتورهای درون سوز و ظهور وسایل نقلیه الكتریكی، موانع تجاری برگزیت و جنگ های تجاری كه كاخ سفید آغاز كننده آن است سبب شده اند تا شركت های بزرگ تولیدكننده اتومبیل هم اكنون گرفتار مشكلات جدی شوند. همه این اتفاقات به ركود اقتصادی اروپا و آمریكا كمك كرده اند. ویروس كرونا در واقع می تواند به عاملی برای گشودن جبهه جدیدی در جنگ تجاری بین ایالات متحده و چین تبدیل گردد. زنجیره صنعتی دارو در ایالات متحده آمریكا برای ساخت دارو، تأمین مواد دارویی و تجهیزات پزشكی مانند ماسك های صورت هم اكنون به میزان تقاضای تأمین كننده گان چینی وابسته است. پیتر ناوارو، مشاور تجاری دونالد ترامپ، هفته گذشته اظهار داشت: "این اتقاقات یك زنگ خطر برای موضوعی است كه سال ها پنهان بوده اما برای امنیت اقتصادی و ملی ایالات متحده بسیار مهم می باشد." ازاین رو كووید-۱۹ تنها اثرات جهانی سازی را نشان نمی دهد، بلكه صدمه پذیری ما در مقابل گسترش جهانی بیماری ها و وابستگی اقتصادی به زنجیره های عرضه جهانی را هم آشكار می كند. شیوع كرونا امكان دارد سبب تقلای بیشتری در سطح جهان برضد جهانی سازی شود تا زنجیره تولید به داخل كشورهای دارای اقتصاد توسعه یافته هستند بازگردد. در نهایت این وضعیت ناسالم، هر روز بیماری سرمایه داری معاصر را در جهان گسترده تر و عمیق تر می كند. 17۲۲۳۲۲۹
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب